Hierover bestaat veel onduidelijkheid, zelfs bij de politie. In 2005 werden er ruim 63.000 boetes uitgedeeld wegens het niet voldoen aan de identificatieplicht. Circa 12.000 mensen lieten het er niet bij zitten en gingen naar de rechter. Onduidelijk is hoeveel onterechte boetes er zijn uitgedeeld, er moet nl. altijd een reden zijn om naar het identiteitsbewijs te vragen. Is die reden er niet dan is er geen geldige aanklacht wegens het niet voldoen aan de identificatieplicht.

In de wet is sprake van een toonplicht. De plicht tot dragen van een identiteitsbewijs staat niet letterlijk in de wet! In december 2003 werd kort voor het overleg met het parlement, het woord draagplicht uit de stukken geschrapt. Minister Donner verklaarde dat het CDA zou alleen een toonplicht wilde invoeren… Toen de wet was aangenomen, was het ontbreken van de draagplicht aanleiding voor sommige kamerleden om hierop terug te komen maar minister Donner vond dit niet nodig. (een mogelijke verklaring vindt u hier… ) In andere landen met alleen een toonplicht betekent dit dan ook daadwerkelijk dat men niet verplicht is ook altijd een identiteitsbewijs bij zich te dragen. Als een persoon wordt aangehouden en hij heeft geen identiteitsbewijs bij zich, wordt hij of zij in de gelegenheid gesteld dat op te halen tenzij er een dringende reden is de persoon meteen mee te nemen. In Nederland wordt de toonplicht in de praktijk uitgelegd als draagplicht. (Zie, identificatieplicht volgens Postbus 51) Om dit te bereiken spreekt de wet van aanbieden bij de eerste vordering en moeten we volgens de Postbus 51 folder altijd een identiteitsbewijs bij ons hebben. Een folder is echter niet hetzelfde als de letterlijke tekst van de wet.

In andere landen met een toonplicht mogen we het identiteitsbewijs ophalen, in Nederland krijgen we meteen een boete van 50 euro, voor jongeren beneden de zestien 25 euro. In veel geval is er sprake van een dubbele boete; een voor een overtreding bv. fietsen zonder licht en een voor het niet voldoen aan de identificatieplicht. Is u dit overkomen?

Wij raden u aan om uw geval te melden bij www.identificatieplicht.nl waar u in meerdere talen een klachtenformulier kunt downloaden voor onderzoek. Bent u van mening dat er ten onrechte naar uw identiteitsbewijs werd gevraagd? Meld het aan het Meldpunt Misbruik Identificatieplicht www.id-nee.nl Ook kunt u een klacht indienen bij de Nationale Ombudsman www.ombudsman.nl. Hoe meer mensen dit doen, hoe groter de kans dat de ombudsman een onderzoek instelt. Minister Donner spreekt van een 'gewenningsperiode'. We moeten er maar aan wennen altijd een identiteitsbewijs op zak te hebben. Het verzet.nl vindt met 66.000 boetes voor de identificatieplicht het woord 'disciplinering' of 'conditioneringsperiode' meer op zijn plaats!

Persverklaring Privacy International over de Nederlandse identificatieplicht

De identificatieplicht volgens postbus 51

Wordt u aangehouden voor identificatie? U mag de politie ook om een legitimatie vragen! Meer op www.gelijkoversteken.org

Beantwoording van Kamervragen evaluatie identificatieplicht Persvoorlichting ministerie van justitie.